ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ: Το ΝΕΡΟ είναι Κοινό Αγαθό και ΟΧΙ Χρηματιστηριακό Προϊόν
– Η κυβέρνηση φέρνει και στο Νερό την αποτυχημένη πολιτική που εφάρμοσε στην Ενέργεια.
Το Πράσινο Κίνημα, αντιμετωπίζει με ανησυχία και σκεπτικισμό τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού για το νερό και τις υδάτινες υποδομές. Δυστυχώς για ακόμα μία φορά επιβεβαιωνόμαστε στις ανακοινώσεις μας και τον αγώνα που κάναμε να αποτρέψουμε την επικίνδυνη κατεύθυνση της κυβέρνησης, που μετατρέπει το νερό, από ένα θεμελιώδες κοινό αγαθό, σε πεδίο κερδών και εμπορευματοποίησης.
Είναι προφανές ότι προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η διαδικασία της συγχώνευσης για περισσότερες από 700 δημοτικές εταιρείες ύδρευσης σε τρεις μεγάλους φορείς. Οι δύο από αυτούς θα είναι η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ, που θα διευρύνουν την κάλυψή τους πέρα από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Μια τρίτη κρατική οντότητα θα αναλάβει την υπόλοιπη χώρα. Είναι επίσης χαρακτηριστικό, ότι το σχέδιο αυτό έχει απορριφθεί από την τοπική αυτοδιοίκηση και από το Δίκτυο Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης, όταν ο προηγούμενος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας προσπάθησε να φέρει τις υποχρεωτικές συνενώσεις των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης. Σήμερα, σε μία νέα βερσιόν της πολιτικής ασθένειας, αυτής της κυβέρνησης, που ονομάζεται “συγκεντρωτίτιδα”, ανακοινώθηκε η συγχώνευση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης για να πάρει τον ουσιαστικό έλεγχο τους το αποτυχημένο Επιτελικό Κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αφού δεν μπορεί να ελέγξει τις εκατοντάδες δημοτικές εταιρίες ύδρευσης, τις ενοποιεί σε έναν κρατικό φορέα, για να έχει τον πλήρη έλεγχο. Παράλληλα, ήδη έχει φροντίσει να εντάξει και το νερό στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για να αντιμετωπίζεται το νερό ως εμπόρευμα και όχι ως δικαίωμα, όπως αγωνίζεται το Πράσινο Κίνημα. Η συγκέντρωση της διαχείρισης του Νερού στο αποτυχημένο Επιτελικό Κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη, ανοίγει τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση και την πλήρη εμπορική εκμετάλλευση ενός δημόσιου αγαθού. Η εμπειρία όλων των ελλήνων πολιτών από την αντίστοιχη αποτυχημένη πολιτική στην ηλεκτρική ενέργεια, μας κάνει να τρομάζουμε για το που θα εκτοξευθούν οι τιμές του νερού… Η αύξηση των τιμών των μετοχών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Χρηματιστήριο προμηνύει αυτό που έρχεται… Αξίζει να αναφέρουμε ότι η κυβέρνηση αγνόησε τις δημοτικές επιχειρήσεις Ύδρευσης και δεν τις ενέταξε στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, έτσι ώστε όλες να γίνουν βιώσιμες. Και αυτή είναι μία πολιτική επιλογή που μας δημιουργεί υποψίες.
Η δημιουργία νέου ταμείου για φράγματα, έργα αφαλάτωσης και άλλες υποδομές, χωρίς σαφείς περιβαλλοντικές δικλείδες προστασίας και χωρίς δημοκρατική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στον σχεδιασμό, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την οικολογική ισορροπία και για την πρόσβαση των πολιτών σε ποιοτικό και προσιτό νερό.
Οι πρόσφατες νίκες των Κινημάτων και η ύποπτη συμπεριφορά της κυβέρνησης
Το προηγούμενο διάστημα οι αντιστάσεις κινημάτων πολιτών, φορέων, συνδικαλιστικών οργανώσεων, σωματείων εργαζομένων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ και Δημοτικών Συμβουλίων, υποστηριζόμενοι και από το Πράσινο Κίνημα, κατόρθωσαν με τους αγώνες τους και μέσα από προσφυγές στο ΣτΕ:
* την επιστροφή των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο ελληνικό δημόσιο (αποφάσεις του ΣτΕ 190 και 191/2022)
* την ανατροπή της ΚΥΑ που άνοιγε τον δρόμο για τιμολόγηση του νερού με κριτήρια αγοράς (απόφαση του ΣτΕ 92/2022)
* την αποτροπή του ΣΔΙΤ για την παράδοση της διαχείρισης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος της ΕΥΔΑΠ σε ιδιώτες (απόφαση 1886/2022 ΣτΕ)
Παρόλα αυτά εδώ και κάποιους μήνες από την κυβέρνηση επιχειρείται η δημιουργία «Αγοράς Νερού» όπως έγινε και με το ρεύμα, μέσω της επέκτασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), Ένα μοντέλο το οποίο σαφέστατα απέτυχε στην Ενέργεια εκτοξεύοντας την ακρίβεια σε δυσθεώρητα ύψη. Σύμφωνα με περιβαλλοντικές οργανώσεις η μεταφορά κρίσιμων, αποφασιστικών, ελεγκτικών και κυρωτικών αρμοδιοτήτων στον τομέα των υδάτων σε Ρυθμιστική Αρχή συνιστά από την πλευρά του κράτους απεμπόληση εξουσίας του σε δημόσια αγαθά και απώλεια δημόσιου ελέγχου. Επίσης, όπως επισημαίνει η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης, με τη θέσπιση της ΡΑΑΕΥ σχεδιάζονται παρεμβάσεις στον τομέα υπηρεσιών ύδατος που θα οδηγήσουν στην ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ, και μάλιστα σε αντίθεση με τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ υπέρ της δημόσιας διαχείρισης του νερού.
Επίσης, το Πράσινο Κίνημα, έχει καταγράψει και έχει καταγγείλει με σχετική του ανακοίνωση, την πρακτική του πρώην υπουργού περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα, να φέρει το … τριήμερο του Αγίου Πνεύματος και χωρίς επαρκή διαβούλευση, το αμαρτωλό πολυνομοσχέδιο σκούπα 263 άρθρων στη Βουλή, που καταργούσε την Εθνική Επιτροπή Υδάτων.
Κατώτερη των περιστάσεων η αυτοδιοίκηση
Δυστυχώς, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, το 2022 δεν αντέδρασε όταν τα τότε νομοσχέδια αφαίρεσαν από τους δήμους αρμοδιότητες αποφασιστικού χαρακτήρα, υποβαθμίζοντας μετά από πολλά χρόνια την καταστατική θέση των αιρετών. Σήμερα έρχονται τα αποτελέσματα των επιλογών του δήθεν επιτελικού κράτους. Όσοι δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι προτίμησαν το κομματικό μανδύα, από τον αυτοδιοικητικό, έρχονται σήμερα αντιμέτωποι με τις τοπικές κοινωνίες. Ειδικά στα θέματα περιβάλλοντος και ενέργειας, η κυβέρνηση έχει αποτύχει παταγωδώς. Η περίπτωση του ΝΕΡΟΥ και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης, είναι άλλη μια χαρακτηριστική απόδειξη, ότι στην κυβέρνηση, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν επαρκώς τα ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν ενέταξε τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για να τις εκσυχρονίσει και να τις κάνει βιώσιμες, δείχνει την κατεύθυνση της κυβέρνησης. Θέλει τις ΔΕΥΑ να έχουν προβλήματα, για να μπορεί να τις συγχωνεύσει να τις ιδιωτικοποιήσει και να εμπορευματοποιήσει το νερό μέσω της ΡΑΑΕΥ
Τι λέει το Πράσινο Κίνημα
Το Πράσινο Κίνημα έχει εκπονήσει το Εναλλακτικό Πράσινο Σχέδιο Διακυβέρνησης, το οποίο έχει παρουσιάσει στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Για εμάς υπάρχει διαχωρισμός και προστασία των κοινών αγαθών από τα δημόσια αγαθά και την αγορά. Στα κοινά αγαθά, όπως είναι το νερό, ο καθαρός αέρας, η τροφή, το φυσικό περιβάλλον, η προσβασιμότητα στη θάλασσα, έχουν δικαίωμα όλοι οι πολίτες.
Στο πλαίσιο αυτό, όταν μας δώσουν οι πολίτες την δυνατότητα:
– Δρομολογούμε την άμεση ολοκλήρωση των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής των υδάτινων πόρων και αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου ώστε να είναι βασική παράμετρος οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Προτεραιότητα σε Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησο , που έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα.
– Προχωράμε στην επαναδραστηριοποίηση της Εθνικής Επιτροπής για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης. με Σχεδιασμό και υλοποίηση Εθνικού Σχεδίου εξοικονόμησης και συγκέντρωσης των υδάτινων πόρων.
– Εκσυγχρονίζουμε και κάνουμε βιώσιμες όλες τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης. Εκμεταλλευόμαστε τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Πράσινης και Οικολογικής Μετάβασης, του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
– Επαναφέρουμε τον Ειδικό Γραμματέα Υδάτων, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
– Προχωράμε σε Ορθολογική Διαχείριση Υδάτινων Πόρων. Στόχος, η εξοικονόμηση των υδατικών πόρων και η ορθολογική διαχείριση των υδάτων με την κατασκευή των κατάλληλων υποδομών (αρδευτικών και αντιπλημμυρικών), τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και των μεθόδων άρδευσης αφενός για τη μείωση του κόστους παραγωγής και αύξηση της παραγωγικότητας αφετέρου για την προστασία των φυσικών πόρων και την αποφυγή κινδύνων ερημοποίησης. Το 80% του νερού που καταναλώνεται στη χώρα κατευθύνεται στην άρδευση και ένα 20% στην ύδρευση. Μάλιστα στη χώρα μας μόνο το 10% των επιφανειακών υδάτων και του βρόχινου νερού αξιοποιείται ενώ το 60% αντλείται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντά της. Αποτέλεσμα, ανεξέλεγκτη άντληση, υφαλμύρωση, και απώλειες λόγω παλιών αρδευτικών υποδομών, ανολοκλήρωτες υποδομές (φράγματα χωρίς δίκτυα) και έλλειψη έργων αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινομένων. Η ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων είναι καθοριστική τόσο για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής όσο και για την βελτίωση των επιδόσεων της αγροτικής παραγωγής. Για την επίτευξη αυτού του στόχου έχουμε σχεδιάσει τα εξής:
– Απλοποίηση του συστήματος διακυβέρνησης και εφαρμογή ψηφιακού συστήματος διαχείρισης του αρδευτικού ύδατος. Σύνδεση με το Εθνικό σύστημα παρακολούθησης της ποιότητας των υδάτων που διαχειρίζεται το ΥΠΕΝ.
– Ωρίμανση των δημοσίων επενδύσεων εξοικονόμησης αρδευτικού ύδατος με προτεραιότητα στα προτεινόμενα στα αναθεωρημένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών.
– Σχεδιασμός και κατασκευή έργων αποταμίευσης βρόχινου νερού
– Πρόγραμμα κατασκευής ομβροδεξαμενών για την ικανοποίηση των αρδευτικών αναγκών μικρών εκμεταλλεύσεων.
– Αξιοποίηση υδάτων σταθμών βιολογικού καθαρισμού μετά από κατάλληλη επεξεργασία για ασφαλή μέθοδο άρδευσης
– Αφαλάτωση, καθαρισμός και επαναχρησιμοποίηση των υδάτων σε απομακρυσμένες περιοχές και στα νησιά για αρδευτικούς σκοπούς.
– Εκσυγχρονισμός, συντήρηση, παρακολούθηση λειτουργίας των αρδευτικών έργων και δικτύων για τους 450 περίπου Τοπικούς/Γενικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ),
Για το συγκεκριμένο θέμα ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος, Κώστας Καλογράνης έκανε την εξής δήλωση: “Το Πράσινο Κίνημα, έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα για το ΝΕΡΟ, στο πλαίσιο του Εναλλακτικού Πράσινου Σχεδίου Διακυβέρνησης, που έχουμε εκπονήσει και ανακοινώσει. Στηρίζουμε τον αγώνα των κινημάτων, φορέων και τις αποφάσεις των δημάρχων που έχουν Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης, κατά της αντιμετώπισης του νερού με νεοφιλελεύθερα στοιχεία της αγοράς. Για εμάς το ΝΕΡΟ είναι Κοινό Αγαθό. Ελπίζουμε η συμμετοχή των αποτυχημένων υπουργών και στελεχών της κυβέρνησης, στις ετήσιες διαπραγματεύσεις για το κλίμα, να είναι έστω και λίγο διδακτική για αυτούς. Αν συμβεί αυτό θα καταλάβουν ότι οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης, πρέπει να συνεχίσουν να έχουν δημοτικό χαρακτήρα . Το νερό είναι Κοινό Αγαθό και δεν αντέχονται νέες αποτυχημένες εμπορικές πολιτικές όπως στην ενέργεια. Κάποιοι πρέπει να το καταλάβουν. Η Κλιματική Κρίση από την Κλιματική Αλλαγή είναι εδώ και δεν είναι fake news…”
