ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ: Μεγάλη Δικαίωση η απόφαση του ΣτΕ για το Νερό

• Η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ δεν μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν
• Το νερό είναι Κοινό Αγαθό και όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση

Το Πράσινο Κίνημα, με ιδιαίτερη ικανοποίηση ενημερώθηκε για την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία έκρινε αντισυνταγματική την πώληση στα ιδιωτικά συμφέροντα της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ. Υπενθυμίζουμε ότι διαχρονικά, οι κυβερνήσεις ΝΔ-ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – Οικολόγων Πράσινων και τώρα η ΝΔ έχουν προσπαθήσει να ιδιωτικοποιήσουν την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ. Είτε με το παλιότερο πρόσχημα, ότι είναι εντολή της «τρόικα», είτε λόγω ιδεοληπτικών αγκυλώσεων, η πρόθεση ήταν η ίδια. Το Πράσινο Κίνημα, είναι το μοναδικό κόμμα που είχε αντιδράσει σθεναρά από τη Συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ το 2018, όταν τότε όλοι οι υπόλοιποι μιλούσαν για «αναγκαίο κακό». Τότε είχαμε επισημάνει ότι το νερό είναι Κοινό Αγαθό και δεν μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί.
Το 2020 το Δ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική την πώληση τόσο της ΕΥΔΑΠ, όσο και της ΕΥΑΘ, αλλά έστειλε την υπόθεση για οριστική κρίση στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω σπουδαιότητας.
Τώρα, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, στις υπ΄αριθμόν 190-1/2022 αποφάσεις της, κρίνει πως ο έλεγχος από το Δημόσιο των δύο εταιρειών είναι επιβεβλημένος για λόγους
Το σκεπτικό του ΣτΕ για την ΕΥΔΑΠ
Στην απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας ξεκαθαρίζεται πως «η μεταβίβαση δυνάμει του ν. 4389/2016 από το Δημόσιο στην ΕΕΣΥΠ ΑΕ ποσοστού μεγαλύτερου του 50% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ ΑΕ αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 5 παρ. 5 και 21 παρ. 3 του Συντάγματος, καθόσον το Δημόσιο, καίτοι είναι ο μοναδικός μέτοχος της ΕΕΣΥΠ ΑΕ, της μετόχου εφεξής της ΕΥΔΑΠ ΑΕ, δεν ασκεί έλεγχο επί του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΕΣΥΠ και δεν πληρούται, ως εκ τούτου, η συνταγματική προϋπόθεση σύμφωνα με την οποία είναι επιβεβλημένος ο έλεγχος της ΕΥΔΑΠ ΑΕ από το Ελληνικό Δημόσιο, όχι απλώς με την άσκηση εποπτείας επ’ αυτής, αλλά και δια του μετοχικού της κεφαλαίου• επιπροσθέτως δε, η ΕΕΣΥΠ ΑΕ, νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου παρεμβαλλόμενο μεταξύ του Δημοσίου και της ΕΥΔΑΠ ΑΕ, επιδιώκει, προεχόντως, σκοπούς ταμειακούς και ταμιευτικούς, με τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας προσιδιάζοντα στην εξυπηρέτηση των σκοπών αυτών».
Όσο αφορά την ΕΥΔΑΠ Α.Ε, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έκρινε πως «κατά το Σύνταγμα [άρθρα 5 παρ. 5 και 21 παρ. 3], η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στον πληθυσμό της Αττικής δεν συνιστά δραστηριότητα αναπόσπαστη από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας και, συνεπώς, δύναται να ανατίθεται σε δημόσια επιχείρηση υπό μορφή ανώνυμης εταιρείας, όπως η ΕΥΔΑΠ ΑΕ».
Σε κάθε περίπτωση οι σύμβουλοι επικρατείας ξεκαθαρίζουν πως «από τις ίδιες συνταγματικές διατάξεις, ανεξαρτήτως εάν η συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΥΔΑΠ δύναται να είναι και έμμεση, δια της παρεμβολής άλλου νομικού προσώπου, πάντως το Δημόσιο, με την κατοχή του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και την διαχείριση της δημόσιας αυτής επιχείρησης, δεν επιτρέπεται να επιδιώκει, προεχόντως ή παραλλήλως, οικονομικούς ή άλλους σκοπούς, έστω και υπαγορευόμενους από το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, όταν οι σκοποί αυτοί ανταγωνίζονται ή θέτουν σε κίνδυνο την αξιούμενη αδιάλειπτη και υψηλής ποιότητας παροχή των, ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, ως άνω υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης».
Το σκεπτικό του ΣτΕ για την ΕΥΑΘ ΑΕ
Αντίστοιχα, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε, επίσης, κατά πλειοψηφία, ότι «Κατά το Σύνταγμα [άρθρα 5 παρ. 5 και 21 παρ. 3], η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στον πληθυσμό της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης δεν συνιστά δραστηριότητα αναπόσπαστη από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας και, συνεπώς, δύναται να ανατίθεται σε δημόσια επιχείρηση υπό μορφή ανώνυμης εταιρείας, όπως η ΕΥΑΘ ΑΕ. Υπό τις παρούσες, όμως, συνθήκες, ήτοι υπό συνθήκες παροχής των υπηρεσιών αυτών μονοπωλιακώς, από δίκτυα που είναι μοναδικά στην περιοχή και την ευθύνη των οποίων έχει η ΕΥΑΘ ΑΕ, ως ο παρέχων τις υπηρεσίες αυτές δυνάμει σύμβασης παραχώρησης φορέας, είναι συνταγματικώς επιβεβλημένος ο έλεγχος της ΕΥΑΘ ΑΕ από το Ελληνικό Δημόσιο, όχι απλώς με την άσκηση εποπτείας επ’ αυτής, αλλά και δια του μετοχικού της κεφαλαίου.
Καθόσον, μόνον εάν το Ελληνικό Δημόσιο διατηρεί κατ’ ουσίαν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της δημόσιας αυτής επιχείρησης, η οποία παρέχει, υπό τις ανωτέρω συνθήκες, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας απολύτως ζωτικής σημασίας για τον πληθυσμό της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης, εξασφαλίζονται τόσο τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου επί της ΕΥΑΘ ΑΕ, όσο και η εκλογή της πλειοψηφίας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της επιχείρησης από το κατέχον την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της Δημόσιο. Δια της κατοχής από το Δημόσιο της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της δημόσιας επιχείρισης ΕΥΑΘ ΑΕ, τεκμαίρεται, κατ’ αρχήν, ότι διασφαλίζεται η διαχείρισή της σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Σύνταγμα ως προς την παροχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας (πρβλ. ΣτΕ 1906/2014 Ολομ).”
Ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος Κώστας Καλογράνης δήλωσε σχετικά : « Μία ακόμα νίκη , μία ακόμα πολιτική επιβεβαίωση του Πράσινου Κινήματος. Όταν το 2018 τολμήσαμε να διαφοροποιηθούμε μας έλεγαν γραφικούς. Εμείς επιμένουμε. Το νερό είναι ΚΟΙΝΟ ΑΓΑΘΟ και δεν μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί. Μπράβο στο Συμβούλιο της Επικρατείας που στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων»