ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ: Απεντάχθηκε το πρόγραμμα “Απόλλων” – Χάθηκαν 100 εκ ευρώ για τα φτωχά νοικοκυριά
Μία ακόμα, δυστυχώς, επιβεβαίωση για το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ, ήρθε από την απένταξη του περίφημου προγράμματος “ΑΠΟΛΛΩΝ” από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ ήταν το μοναδικό κόμμα, το οποίο είχε επισημάνει εγκαίρως ότι η αρχιτεκτονική του προγράμματος “ΑΠΟΛΛΩΝ” ήταν προβληματική και ότι υπήρχε ο κίνδυνος να μην γίνουν τα έργα. Το πρόγραμμα αφορούσε ενεργειακές κοινότητες , που στοχευμένα θα μείωνε το κόστος στις φτωχές οικογένειες. Από την ανικανότητα της κυβέρνησης της Ν.Δ. να υλοποιηθεί, χάθηκαν 100 εκ. ευρώ . Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την επίσημη υποβάθμιση της Ελλάδας από το REScoop, την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ενεργειακών κοινοτήτων, γεγονός που μας κάνει ρεζίλι για ακόμα μία φορά στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Οι προβληματισμοί του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ επιβεβαιώθηκαν, καθώς το πρόγραμμα οδηγείται σε οριστική απένταξη από το Ταμείο Ανάκαμψης, με αποτέλεσμα να χαθούν πόροι ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, που προορίζονταν για την ελάφρυνση ευάλωτων νοικοκυριών, των ΟΤΑ και των ΔΕΥΑ σε όλη τη χώρα. Η αποτυχία υλοποίησης του «Απόλλων» στερεί από τους Δήμους και τους πολίτες μια κρίσιμη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, την ίδια στιγμή που η ενεργειακή κρίση και η ενεργειακή φτώχεια πλήττουν τόσο τους ίδιους όσο και τα νοικοκυριά.
ΓΙΑΤΙ ΧΑΣΑΜΕ ΤΑ 100 ΕΚ. ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ Ε.Ε.
Βασικός λόγος είναι οι προθεσμίες του RRF, οι οποίες θα ήταν αδύνατον να ικανοποιηθούν από το πρόγραμμα, λόγω της σημαντικής καθυστέρησης στην εναρξη του. Υπενθυμίζεται ότι τα 100 εκατ. ευρώ προορίζονταν για την πρώτη φάση του «Απόλλων», η οποία στοχεύει στην κάλυψη των αναγκών σε ρεύμα των δικαιούχων ΚΟΤ Α με χαμηλές χρεώσεις. Με το ποσό αυτό θα επιδοτούνταν οι μπαταρίες που θα πρόσθεταν τα έργα ΑΠΕ, η παραγωγή των οποίων μέσω virtual net-billing θα εξασφαλίζει ένα οικονομικό τιμολόγιο για τους κοινωνικά ευάλωτους.
Ωστόσο, η πολύμηνη καθυστέρηση στην εκκίνηση της 1ης φάσης είχε ως αποτέλεσμα να καταστεί ανέφικτη η ικανοποίηση των προθεσμιών του Ταμείου Ανάκαμψης, σύμφωνα με το οποίο τα επιλέξιμα έργα (μαζί με τις μπαταρίες τους) θα έπρεπε να είναι έτοιμα προς λειτουργία τον Ιούνιο του 2026. Μάλιστα, με βάση παράγοντες της αγοράς, η έναρξη του προγράμματος έχει αργήσει τόσο πολύ, που τα έργα δεν θα προλάβαιναν να είναι έτοιμα ούτε και με 6μηνη παράταση του RRF – δηλαδή αν έπρεπε να είναι έτοιμα στο τέλος του 2026.
Καθώς η ύπαρξη μπαταριών είναι απαραίτητη ώστε να επιτευχθεί ο μέγιστος βαθμός ταυτοχρονισμού, δεν θα αλλάξει η πρόβλεψη για προσθήκη μονάδας αποθήκευσης στα έργα ΑΠΕ που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα, προκρινόμενα από τη δημοπρασία που θα διενεργήσει η ΡΑΑΕΥ. Πλέον όμως, δεν θα υπάρχει επιδότηση για τις μπαταρίες, επομένως το κόστος τους θα επιβαρύνει τους παραγωγούς. Και φυσικά, οι παραγωγοί ενέργειας θα μεταφέρουν το κόστος στους λογαριασμούς του ρεύματος.
ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Η εξέλιξη αυτή είχε την υποβάθμιση της Ελλάδας από το REScoop, την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ενεργειακών κοινοτήτων, σε σχέση με τη χρηματοδοτική στήριξη προς ενεργειακές κοινότητες. Σύμφωνα με ανακοίνωση τους, «ένα πρόγραμμα ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, αφιερωμένο στις ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα, δεν θα επωφεληθεί πλέον από ευρωπαϊκά κονδύλια λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίησή του από τις ελληνικές αρχές. Αυτό σημαίνει ότι επί του παρόντος δεν υπάρχουν διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια ειδικά για ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, και σε μια σπάνια κίνηση, υποβαθμίσαμε την αξιολόγηση του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης στο εργαλείο παρακολούθησης χρηματοδότησης (financing tracker)».
Όπως επισημαίνει το REScoop, «το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας είχε αρχικά δεσμεύσει 100 εκατομμύρια ευρώ για νοικοκυριά που βρίσκονται σε ενεργειακή φτώχεια μέσω του προγράμματος “Απόλλων”, με στόχο την εγκατάσταση 400-500 MW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με αποθήκευση σε μπαταρίες. Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα μοιραζόταν σε δήμους και ευάλωτα νοικοκυριά σε χαμηλό κόστος. Το πρόγραμμα “Απόλλων” δέχθηκε κριτική από την ελληνική κοινωνία των πολιτών, επειδή επιδότησε ιδιωτικά αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, αντί να ακολουθήσει μια bottom-up προσέγγιση, όπου τα έργα ανανεώσιμης ενέργειας θα δημιουργούνταν από τοπικούς δήμους και πολίτες. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2025, η προγραμματισμένη επένδυση αφαιρέθηκε από το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίησή της. Αυτό σημαίνει ουσιαστικά ότι δεν θα υπάρξουν πλέον προγραμματισμένες επενδύσεις για ενεργειακές κοινότητες στο ελληνικό σχέδιο».
Για το συγκεκριμένο θέμα ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος Κώστας Καλογράνης, δήλωσε τα εξής: “Δυστυχώς για μία ακόμα φορά επιβεβαιώθηκε το Πράσινο Κίνημα. Δυστυχώς για μία ακόμα φορά φάνηκε η ανικανότητα της κυβέρνησης στις πράσινες πολιτικές και στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Είχαμε επισημάνει ότι η κυβέρνηση έπρεπε να ακολουθήσει μια bottom-up προσέγγιση, όπου τα έργα ανανεώσιμης ενέργειας θα δημιουργούνταν από τους δήμους και ομάδες φτωχών νοικοκυριών και όχι από ιδιωτικά φαραωνικά αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Η χώρα μας έχασε 100 εκ. ευρώ και υποβαθμίστηκε από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή ομοσπονδία. Το κυριότερο όμως είναι ότι χάθηκε μία ευκαιρία να πληρώνουν χαμηλότερους λογαριασμούς τα φτωχότερα νοικοκυρια…”