«Εξοικονομώ-Αυτονομώ» αδιανόητες οι καθυστερήσεις στις πληρωμές!!!
Γράφει η Ιωάννα Καρβέλη – Κουντούκου, υποψήφια Βουλευτής Πράσινου Κινήματος Ν. Μαγνησίας
Το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» ξεκίνησε στις αρχές του 2021και χρηματοδοτήθηκε από πόρους του ΕΣΠΑ με συγχρηματοδότηση Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το πρόγραμμα είχε ως σκοπό να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με 632 εκατ. ευρώ και μαζί με τη μόχλευση να κινητοποιηθούν συνολικά πάνω από 1 δισ. ευρώκαι να συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για τη συνολική ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κτιρίων έως το 2030.
Το πρόγραμμα πήρε παράταση ως 31 Μαΐου 2023 για την προθεσμία υλοποίησης παρεμβάσεων.
Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», εχουν φτάσει τα τρια χρόνια, επιβαρύνοντας δυσβάστακτα τα έργα του προγράμματος, τους κατασκευαστές και τους καταναλωτές.
Τα προβλήματα είναι πολλά
Ειδικότερα, ως προβλήματα κατά τη διεκπεραίωση υποβολής και ελέγχου φακέλων για την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης είναι τα εξής:
1. Μεγάλη καθυστέρηση στην αξιολόγηση των αιτημάτων τελικής εκταμίευσης: ενδεικτικά παραδείγματα αιτήσεων, είτε πρόκειται για την αρχική υποβολή για τελικό έλεγχο και εκταμίευση, είτε υποβολή διορθώσεων – συμπληρώσεων, η απάντηση έρχεται συνήθως μετά από παρέλευση τουλάχιστον δύο μηνών ή άλλες που, μετά την παρέλευση τεσσάρων μηνών, έλαβαν τις ακριβώς τις ίδιες παρατηρήσεις, από τη διόρθωση του πρώτου ελέγχου.
2. Αδυναμία επικοινωνίας με ελεγκτικό μηχανισμό: δεν υπάρχει δυνατότητα του ωφελούμενου και των εκπροσώπων του (μηχανικού – συμβούλου- κατασκευαστών) για έλεγχο, ενημέρωση, ή αντίδραση σχετικά με την πορεία της αίτησης.
3. Αποσπασματικός έλεγχος, με τυχαία επαναλαμβανόμενες και άστοχες παρατηρήσεις:
ο κύκλος παρατηρήσεων – απαντήσεων μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές και συχνά με παρατηρήσεις που έχουν ήδη επιλυθεί και αναρτηθεί ειτε αφορούν τα τετραγωνικά,είτε απορρίπτεται η εργασία γιατί τα υλικά πήγαν στον χώρο του έργου (με δελτία αποστολής) πριν την έκδοση της Έγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας, στον τύπο των κουφωμάτων κ.α
4. Απαίτηση υποβολής επιπρόσθετων δικαιολογητικών ή επιπρόσθετων υπεύθυνων δηλώσεων, για τα οποία δεν υπάρχει καμία αναφορά στον οδηγό του προγράμματος, αλλά ούτε ζητήθηκαν στους δύο προηγούμενους κύκλους του ΕΚΟ ΙΙ, δίνοντας την εικόνα πως ο κάθε αξιολογητής ζητάει ό,τι «κατά την εκτίμησή του» πιθανώς είναι χρήσιμο ή αναγκαίο. Ενδεικτικά ζητούνται συμβόλαιο κατοικίας (χωρίς να είναι πρόσφατη απόκτηση), καταστατικά εταιρειών που συμμετείχαν στο έργο, υπεύθυνη δήλωση από τον ωφελούμενο ότι το επάγγελμα του είναι «ιδιώτης» (όταν όλα τα παραστατικά αναγράφουν ήδη προς «ιδιώτη», αλλά δεν υφίσταται και επάγγελμα «ιδιώτης») κλπ.
“Επανάληψις, μήτηρ πάσης μαθήσεως” αλλά όπως γίνεται αντιληπτό, οι καθηστερίσεις δεν στοχεύουν στο ανθρώπινο λάθος, που εκτός από αναμενόμενο και κατανοητό είναι και απολύτως αντιληπτό, αλλά σε μια συνεχόμενη καθολικά εφαρμοζόμενη κατάσταση που δεν μπορεί να αποτελεί σύμπτωση.
Ως παράδειγμα στην περίπτωση των κουφωμάτων, στο Έντυπο Ολοκλήρωσης Παρεμβάσεων, δίνεται πλήρης περιγραφή των εργασιών και ακολουθεί τυποποιημένος πίνακας όπου καταχωρούνται όλα τα κουφώματα αναλυτικά κατά κατηγορία επιδότησης και συνοδευόμενα από τα χαρακτηριστικά τους. Ζητείται ωστόσο στην γενική περιγραφή των εργασιών να ξαναγίνει (2η φορά και 3η φορά ) αναλυτική περιγραφή των κουφωμάτων και των χαρακτηριστικών τους, να επαναληφθεί ουσιαστικά ο πίνακας αλλά σε κείμενο.
Ζητείται η άμεση παρέμβαση από το ΥΠΕΝ για διορθωτικές ενέργειες με συγκεκριμένες προτάσεις.
* Μεγαλύτερο ποσοστό προκαταβολής που θα φτάνει εως το 50% του ποσού κάθε παρέμβασης.
* Η υποχρεωτική αποστολή του συνόλου των παρατηρήσεων ενός φακέλου στον πρώτο έλεγχο που θα διαρκεί έως 30 ημέρες για τον αρχικό έλεγχο και 15 ημέρες για τους επανελέγχους.
*Η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τον αξιολογητή.
* Η απλοποίηση της διαδικασίας ελέγχου.
* η ποιοτική αναβάθμιση των εργασιών ελέγχου από αξιολογητές «συναφούς» με το αντικείμενο εμπειρίας και εκπαίδευσης.
* Άμεση εκταμίευση του ποσού εξόφλησης κάθε παρέμβασης, μετά το πέρας των ελέγχων, ανα κατασκευαστή και οχι ανά έργο συνολικά.
Το πρόγραμμα βασίζεται στην καλή πίστη και εμπιστοσύνη των αναδόχων να αναλάβουν εγκαταστάσεις με πίστωση της τάξης έως και 80%, όμως αυτό εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να συνεχιστεί και αν λάβουμε υπόψην τις συνεχόμενες και ανεξέλεκτες αυξήσεις των υλικών, όπως επισης και τον όγκο των αιτήσεων ειναι αδύνατον να μπορέσουν να καλυφθούν αυτά τα ποσά !!!