Το πληγωμένο Δημοκρατικό DNA της Αυτοδιοίκησης
Γράφει ο Νίκος Παπαδάκης *
Την εβδομάδα που μας πέρασε αποδείχτηκε για ακόμα μία φορά ότι παρά τις πολλές διοικητικές μεταρρυθμίσεις η Ελλάδα παραμένει ένα από τα πιο συγκεντρωτικά κράτη στην Ευρώπη.
Η Ευρώπη των περιφερειών και των πόλεων στην Ελλάδα παραμένει ημιτελής, πληγωμένη και με αντιδημοκρατική ροπή, με βασική ευθύνη της κυβέρνησης.
Η πρόταση και μόνο να μην έχει δικαίωμα η αντιπολίτευση στα δημοτικά συμβούλια να βάζει τα λεγόμενα «προ ημηρεσίας διάταξης» θέματα, συνιστά αντιθεσμική και αντιδημοκρατική εκτροπή. Υπενθυμίζουμε ότι αυτή η κυβέρνηση, έχει ψηφίσει και το περίφημο «Νόμο Χατζηδάκη» , από τον οποίο η τοπική αυτοδιοίκηση υπέστη μετά από πολλές δεκαετίες υποβάθμιση της καταστατικής θέσης των αιρετών.
Στόχος της κυβέρνησης, είναι προφανές, η απόλυτη αποδόμηση του πολιτικού της περιεχομένου και η πλήρης υποταγή της στις επιταγές του κεντρικού κράτους με μετάλλαξη της σε ακόμη μία “δημόσια “υπηρεσία πλήρως ελεγχόμενη.
Από την πρώτη στιγμή που η χώρα βρέθηκε στη δίνη της χρεωκοπίας ,η Τοπική Αυτοδιοίκηση θεωρήθηκε σαν μία από τις κύριες αιτίες αδιαφάνειας, διαφθοράς και κατασπατάλησης δημόσιου χρήματος, που οδήγησε στην πλήρη ηθική αποδόμηση του θεσμού στο δημόσιο κοινό αίσθημα.
Έτσι ταυτόχρονα με την ένταξη της χώρας στο καθεστώς των μνημονίων το Γερμανικό Διευθυντήριο της ΕΕ εγκαθίδρυσε την Ελληνο- Γερμανική Συνέλευση και το ίδρυμα Konrad Adenauer που ανέλαβε την υποστήριξη της Ελληνογερμανικής Ένωσης σε ζητήματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με επικεφαλής τον κ. Φούχτελ. Του πρώτου μνημονιακού “ Έπαρχου “ Αποτέλεσμα η Αυτοδιοίκηση, στερήθηκε και στερείται τα 2/3 των πόρων της, εξ αιτίας των μεσοπρόθεσμων μνημονιακών νόμων, των υπεξαιρεθέντων και μη αποδοθέντων(10 δις) από το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και των διαρκών μεταβολών του θεσμικού πλαισίου της ΤΑ.
Η προηγούμενη κυβέρνηση Σύριζα-Ανέλ προχώρησε την πολύ σοβαρή μεταρρύθμιση της απλής αναλογικής. Όμως αυτή έγινε πρόχειρα και μονοδιάστατα, αποσυνδέοντας αυτή τη μετάβαση στην απλή αναλογική με θεσμοθετημένες λειτουργικές και διοικητικές δομές και διαδικασίες οργανωτικού χαρακτήρα, ώστε να αποφευχθούν θεσμικά αδιέξοδα.
Η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ με πρόσχημα το ανεύθυνο και πρόχειρο ατόπημα της προηγούμενης έχει προχωρήσει σε μία ακόμη πιο αντιδημοκρατική δέσμη νομοθετικών ρυθμίσεων, καταβαραθρώνοντας κυριολεκτικά τη ΤΑ.
– Ήδη από την αρχή της τρέχουσας αυτοδιοικητικής θητείας, με επιχείρημα την κυβερνησιμότητα , η κυβέρνηση προχώρησε σε νομοθετικές ρυθμίσεις που επί της ουσίας ευνούχισαν τα αυτοδιοικητικά συμβούλια, καθώς γιγάντωσαν τις επιτροπές (Οικονομική, Ποιότητα Ζωής, κα ) μεταφέροντας σε αυτές τη συντριπτική πλειοψηφία απόφασιστικού χαρακτήρα αρμοδιότητες,στις οποίες έχει πλειοψηφία de facto η εκάστοτε αρχή.
– Κατάθεση διάταξης που αφαιρεί το δικαίωμα που έχουν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, Επικεφαλής Δημοτικών Παρατάξεων, να θέτουν κατεπείγοντα θέματα προ Ημερησίας Διάταξης στις συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων
– Κατάργηση της απλής αναλογικής και επαναφορά ενός πλειοψηφικού συστήματος που με 43%+1 εκλέγεται αυτοδιοικητική αρχή από την πρώτη Κυριακή καταλαμβάνοντας το 65% των εδρών,που στην πράξη οδηγεί στην πλειοψηφία των Δήμων/Περιφερειών επιστροφή στα φαινόμενα όπου παράταξη με 20-25% των ψήφων, να λαμβάνει το 65% των εδρών.
– Καθιέρωση του πλαφόν του 3% για την είσοδο μίας παράταξης στα αυτοδιοικητικα συμβούλια με ταυτόχρονη σημαντική μείωση των εδρών.
Για εμάς στο ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ όλα τα παραπάνω αποτελούν μία οπισθοδρομική, αντιευρωπαϊκή και σαφέστατα αντιδημοκρατική διαδικασία. Θεωρούμε ότι ο τετραπλός χαρακτήρας της παγκόσμιας κρίσης (οικονομικός, περιβαλλοντικός, κοινωνικός και υγειονομικός) που βιώνουμε και στη χώρας μας επιβάλλει νέα μοντέλα αυτοδιοίκησης.
Οι πολίτες πρέπει να έχουν την ευκαιρία να υπερασπιστούν προτάσεις παραγωγικής ανασυγκρότησης και νέα βιώσιμα μοντέλα οικονομίας και διαχείρισης. Η αυτοδιοίκηση μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο με τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, την εφαρμογή τοπικών σχεδίων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την ενθάρρυνση της παραγωγής και της κατανάλωσης στην πηγή, την επιδίωξη της κοινωνικής συνοχής, την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, την έμφαση στην ποιότητα ζωής, την προστασία της υγείας και του φυσικού περιβάλλοντος.
Για να συμβούν, όμως όλα αυτά θα πρέπει να υπάρξει μία πραγματική δημοκρατική εμβάθυνση, στον εγγύτερο θεσμό προς τον πολίτη, που είναι η αυτοδιοίκηση. Να μπορέσουν να εκφραστούν ευρύτερες τοπικές δυνάμεις και συλλογικότητες. Ούτως ή άλλως αυτή η πολιτική φιλοσοφία είναι στο δημοκρατικό DNA της αυτοδιοίκησης. Κάτι, που επιδεικτικά αγνοεί η παρούσα κυβέρνηση και η ελλειμματική διοίκηση της ΚΕΔΕ.
*Ο Νίκος Παπαδάκης είναι καθηγητής, Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής, Αντιπρόεδρος του ΕΔΣΝΑ και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Πράσινου Κινήματος.
Το Άρθρο δημοσιεύτηκε στην Kontra News την Κυριακή 3 Ιουλίου 2022
