Β. Ρόκος: Είναι η κλιματική αλλαγή, τι δεν καταλαβαίνουμε

Ένα παιδί που γεννήθηκε το 2020, θα αντιμετωπίσει έναν πολύ πιο εχθρικό κόσμο από αυτόν στον οποίο ζούμε εμείς σήμερα.

Άρθρο του Εκπροσώπου Τύπου του Πράσινου κινήματος Βασίλη Ρόκου στη huffingtonpost

Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και μας αφορά όλους. Ο πλανήτης μας θερμαίνεται, σε όλη την έκταση του και με ραγδαία άνοδο.
Ήδη από το 1906, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία επιφάνειας έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 1 βαθμό Κελσίου – ακόμη περισσότερο σε ευαίσθητες πολικές περιοχές.

Οι πάγοι της Αρκτικής έχουν μειωθεί κατά 13 τοις εκατό σε σχέση με το 1979.
Τα επίπεδα της θάλασσας έχουν ανέβει κατά 4 εκατοστά από την δεκαετία του 90.
Η μέση θερμοκρασία της γης έχει αυξηθεί κατά 377 zetajouls από το 1955.

Οι επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας δεν αφορούν μόνο το μακρινό μέλλον καθώς οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη ήδη είναι αισθητές στην καθημερινότητα μας. Ένα παιδί που γεννιέται το 2020 θα αντιμετωπίσει έναν πολύ πιο εχθρικό κόσμο από αυτόν στον οποίο ζούμε εμείς σήμερα.

Οι αυξημένες θερμοκρασίες λιώνουν τους παγετώνες και τους θαλάσσιους πάγους, καθώς και μετατοπίζουν τα μοτίβα βροχόπτωσης και θέτουν τα ζώα σε αναγκαστική μετανάστευση.

Παρόλο που υπάρχει μια διχογνωμία στην κοινωνία για την κλιματική αλλαγή, η επιστημονική κοινότητα δίνει τις απαντήσεις της για το κατά πόσο υπάρχει κλιματική αλλαγή και κατά πόσο αυτή είναι επικίνδυνη για τον πλανήτη μας.

Πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι περισσότερο από το 90 τοις εκατό των επιστημόνων που μελετούν το κλίμα της Γης συμφωνούν ότι ο πλανήτης θερμαίνεται και ότι οι άνθρωποι είναι η κύρια αιτία.

Οι περισσότεροι μεγάλοι επιστημονικοί φορείς, από τη NASA έως τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, υποστηρίζουν αυτή την άποψη. Αυτό είναι ένα εκπληκτικό επίπεδο συναίνεσης δεδομένης της αντίθετης, ανταγωνιστικής φύσης του επιστημονικού κόσμου.

Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή ως συνώνυμα, αλλά οι επιστήμονες προτιμούν να χρησιμοποιούν την «κλιματική αλλαγή» όταν περιγράφουν τις πολύπλοκες αλλαγές που επηρεάζουν τώρα τα συστήματα καιρού και κλίματος του πλανήτη μας.

Η κλιματική αλλαγή περιλαμβάνει όχι μόνο την αύξηση των μέσων θερμοκρασιών αλλά και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τη μετατόπιση των πληθυσμών και των οικοτόπων της άγριας ζωής, την άνοδο των θαλασσών και μια σειρά άλλων επιπτώσεων.

Όλες αυτές οι αλλαγές αναδύονται καθώς οι άνθρωποι συνεχίζουν να προσθέτουν στην ατμόσφαιρα αέρια του θερμοκηπίου που παγιδεύουν τη θερμότητα.

Σύμφωνα με την NASA, πυρήνες πάγου που προέρχονται από τη Γροιλανδία, την Ανταρκτική και τους τροπικούς ορεινούς παγετώνες δείχνουν ότι το κλίμα της Γης ανταποκρίνεται στις αλλαγές στα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου.

Αρχαία στοιχεία μπορούν επίσης να βρεθούν σε δακτυλίους δέντρων, ιζήματα ωκεανών, κοραλλιογενείς υφάλους και στρώματα ιζηματογενών πετρωμάτων. Αυτά τα αρχαία, ή παλαιοκλιματικά, στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η τρέχουσα αύξηση της θερμοκρασίας συμβαίνει περίπου 10 φορές ταχύτερα από τον μέσο ρυθμό θέρμανσης μετά από μια εποχή παγετώνων. Το διοξείδιο του άνθρακα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες αυξάνεται περίπου 250 φορές ταχύτερα από ό,τι από τις φυσικές πηγές μετά την τελευταία Εποχή των Παγετώνων.

Πώς γνωρίζουμε ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει πραγματικά;
Για περισσότερο από έναν αιώνα, οι επιστήμονες έχουν κατανοήσει τη βασική φυσική πίσω από το γιατί τα αέρια του θερμοκηπίου όπως το διοξείδιο του άνθρακα προκαλούν θέρμανση. Αυτά τα αέρια αποτελούν μόνο ένα μικρό κλάσμα της ατμόσφαιρας, αλλά ασκούν τεράστιο έλεγχο στο κλίμα της Γης παγιδεύοντας μέρος της θερμότητας του πλανήτη πριν διαφύγει στο διάστημα.

Οι επιστήμονες έχουν ήδη τεκμηριώσει αυτές τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής:
Ο πάγος λιώνει παγκοσμίως, ειδικά στους πόλους της Γης. Αυτό περιλαμβάνει ορεινούς παγετώνες, στρώματα πάγου που καλύπτουν τη Δυτική Ανταρκτική και τη Γροιλανδία και πάγο της Αρκτικής θάλασσας.
Στο Πάρκο Παγετώνων της Μοντάνα ο αριθμός των παγετώνων μειώθηκε σε λιγότερους από 30 την στιγμή που το 1910 ξεπερνούσαν τους 150.
Μεγάλο μέρος αυτού του πάγου που λιώνει συμβάλλει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας αυξάνεται κατά 3,2 χιλιοστά ετησίως. Η άνοδος σημειώνεται με ταχύτερο ρυθμό τα τελευταία χρόνια και προβλέπεται να επιταχυνθεί τις επόμενες δεκαετίες.

Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες επηρεάζουν την άγρια ζωή και τα ενδιαιτήματά της. Η εξαφάνιση των πάγων έχει προκαλέσει είδη όπως ο πιγκουίνος Adélie στην Ανταρκτική, όπου ορισμένοι πληθυσμοί στη δυτική χερσόνησο έχουν καταρρεύσει κατά 90 τοις εκατό ή περισσότερο.

Καθώς οι θερμοκρασίες αλλάζουν, πολλά είδη βρίσκονται σε κίνηση. Ορισμένες πεταλούδες, αλεπούδες και αλπικά φυτά έχουν μεταναστεύσει βορειότερα ή σε υψηλότερες, ψυχρότερες περιοχές.

Οι βροχοπτώσεις (βροχές και χιονοπτώσεις) έχουν αυξηθεί σε όλο τον κόσμο, κατά μέσο όρο. Ωστόσο, ορισμένες περιοχές βιώνουν πιο σοβαρή ξηρασία, αυξάνοντας τον κίνδυνο πυρκαγιών, χαμένων καλλιεργειών και ελλείψεων πόσιμου νερού.

Ορισμένα είδη – συμπεριλαμβανομένων των κουνουπιών, των τσιμπουριών, των μεδουσών και των παρασίτων των καλλιεργειών – ευδοκιμούν. Οι ακμάζοντες πληθυσμοί σκαθάρια που τρέφονται με ερυθρελάτες και πεύκα, για παράδειγμα, έχουν καταστρέψει εκατομμύρια δασικά στρέμματα στις ΗΠΑ.

Πώς θα επηρεαστούν διάφορα μέρη του κόσμου;
Η κλιματική αλλαγή έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε διάφορες περιοχές του κόσμου. Ορισμένα μέρη θα ζεσταθούν περισσότερο από άλλα, μερικά θα λάβουν περισσότερες βροχοπτώσεις και άλλα θα αντιμετωπίσουν περισσότερες ξηρασίες.
Εάν η αύξηση της θερμοκρασίας δεν μπορεί να διατηρηθεί εντός του 1,5C:
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρώπη θα είναι ευάλωτα στις πλημμύρες που προκαλούνται από ακραίες βροχοπτώσεις, όπως και η νησιωτική Ελλάδα θα υποφέρει από αυτές τις συνέπειες.

Οι χώρες της Μέσης Ανατολής θα βιώσουν ακραίους καύσωνες και οι γεωργικές εκτάσεις θα μπορούσαν να μετατραπούν σε ερήμους με ακραία επισιτιστικά προβλήματα.

Τα νησιωτικά έθνη στην περιοχή του Ειρηνικού θα μπορούσαν να εξαφανιστούν κάτω από την άνοδο των θαλασσών.

Πολλά αφρικανικά έθνη είναι πιθανό να υποφέρουν από ξηρασίες και ελλείψεις τροφίμων.

Οι συνθήκες ξηρασίας είναι πιθανές στις δυτικές ΗΠΑ, ενώ σε άλλες περιοχές θα σημειωθούν πιο έντονες καταιγίδες.

Η Αυστραλία είναι πιθανό να υποστεί ακραίες θερμοκρασίες και ξηρασίας.

Άλλες επιπτώσεις θα μπορούσαν να λάβουν χώρα αργότερα αυτόν τον αιώνα, εάν συνεχιστεί η αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτά περιλαμβάνουν:

Η στάθμη της θάλασσας αναμένεται να αυξηθεί μεταξύ 26 και 82 εκατοστών ή υψηλότερη μέχρι το τέλος του αιώνα.

Οι τυφώνες και άλλες καταιγίδες είναι πιθανό να γίνουν ισχυρότερες.

Οι πλημμύρες και οι ξηρασίες θα γίνουν πιο συχνές.

Μεγάλα τμήματα των ΗΠΑ, για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο «megadroughts» δεκαετιών μέχρι το 2100.

Λιγότερο γλυκό νερό θα είναι διαθέσιμο, καθώς οι παγετώνες αποθηκεύουν περίπου τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου γλυκού νερού.

Ορισμένες ασθένειες θα εξαπλωθούν, όπως η ελονοσία που μεταδίδεται από τα κουνούπια (και η αναζωπύρωση του ιού Zika το 2016).

Τα οικοσυστήματα θα συνεχίσουν να αλλάζουν: Ορισμένα είδη θα μετακινηθούν βορειότερα ή δεν θα μπορέσουν να προσαρμοστούν και θα μπορούσαν να εξαφανιστούν.

Η ΕΕ ήδη έχει θέσει στόχους οι οποίοι αποδεικνύουν πως βάση δημοσίευσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβούλιου η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης αναφορικά με την κλιματική αλλαγή είχε ως αποτέλεσμα μια σειρά συμφωνιών της Ε.Ε όπου υπολογίζεται ότι το 2020 οι εκπομπές αερίων της ΕΕ ήταν κατά 31% χαμηλότερες από εκείνες του 1990, γεγονός που σημαίνει ότι η Ένωση υπερέβη τον στόχο της κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες.

Τα επιβεβαιωμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι εκπομπές αερίων μειώθηκαν κατά 24% έως το 2019 σε σύγκριση με το 1990. Σημειώθηκε, επίσης, μεγάλη πτώση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ μεταξύ του 2019 και του 2020, κάτι που συνδέεται άμεσα με την πανδημία του κορονοϊού.

Είναι στα χέρια μας να φέρουμε την αλλαγή και να σώσουμε τον πλανήτη μας από τα ίδια μας τα χέρια.