Πράσινο Κίνημα: Ιστορική νίκη του περιβαλλοντικού κινήματος κατά των υδρογονανθράκων
H Greenpeace Νορβηγίας και οι “Νέοι Φίλοι της Γης Νορβηγίας” πέτυχαν μια ιστορική νίκη κατά του νορβηγικού κράτους: κατάφεραν την ακύρωση των εγκρίσεων τριών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα!
Το Πράσινο Κίνημα στηρίζει πολιτικά τις οργανώσεις, τα σωματεία, τους φορείς, τα κινήματα και τους ενεργούς πολίτες που αγωνίζονται για το περιβάλλον.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι, ιδίως εκείνοι που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, χρησιμοποιούν τον νόμο για να προστατεύσουν τα δικαιώματά τους από την κλιματική κρίση. Η απόφαση αυτή γίνεται ένα ακόμη ουσιαστικό σημείο αναφοράς για όλες τις αγωγές για το κλίμα που εκκρεμούν σε όλον τον κόσμο.
Όσον αφορά στη συγκεκριμένη υπόθεση, τον Νοέμβριο του 2023, το σκανδιναβικό γραφείο της Greenpeace και η ομάδα “Νέοι Φίλοι της Γης Νορβηγίας” προσέφυγαν και πάλι κατά του νορβηγικού κράτους στα δικαστήρια. Οι οργανώσεις υποστήριξαν ότι οι πρόσφατες εγκρίσεις τριών νέων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, Breidablikk, Yggdrasil και Tyrving, όλα στη Βόρεια Θάλασσα, παραβιάζουν το νορβηγικό Σύνταγμα, το δίκαιο του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και τις διεθνείς δεσμεύσεις της Νορβηγίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Υποστήριξαν επίσης ότι το Υπουργείο Ενέργειας δεν έλαβε υπόψη του τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού κατά την έγκριση των κοιτασμάτων, καθιστώντας έτσι τις εγκρίσεις άκυρες.
Οι οργανώσεις επεσήμαναν το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις των επιπτώσεων από τις εξορύξεις στα τρία κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στο παγκόσμιο κλίμα, τις οποίες υποχρεούται να διενεργήσει το Υπουργείο Ενέργειας, είναι είτε εξαιρετικά ανεπαρκείς είτε ανύπαρκτες.
Η απόφαση που εκδόθηκε από το Περιφερειακό Δικαστήριο του Όσλο έκρινε άκυρες τις εγκρίσεις και για τα τρία κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου και εξέδωσε απαγορευτική διαταγή, με την οποία απαγορεύει στο κράτος να χορηγήσει νέες άδειες, απαραίτητες για την κατασκευή και την παραγωγή από τα κοιτάσματα.
Το Δικαστήριο έδωσε επίσης έμφαση στα διαδικαστικά προβλήματα της διαδικασίας έγκρισης, υπογραμμίζοντας την έλλειψη επαρκούς συμμετοχής του κοινού, και διαπίστωσε ότι οι εγκρίσεις ήταν ανεπαρκείς σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και ότι “οι εκπομπές καύσης [από] την εξόρυξη πετρελαίου είναι τόσο σημαντική και ιδιαίτερα χαρακτηριστική συνέπεια τέτοιων έργων, ώστε πρέπει σαφώς να θεωρηθούν έμμεσες επιπτώσεις στο κλίμα κατά την έννοια της οδηγίας (της ΕΕ) για τα έργα”.
Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση παραβίασε νομικό προηγούμενο από το Ανώτατο Δικαστήριο της Νορβηγίας, μη υποβάλλοντας τις εκπομπές καύσης σε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Συγκεκριμένα, το δικαστήριο έκρινε ότι το άρθρο 20 των κανονισμών για τα πετρελαιοειδή, που προβλέπει την απαίτηση για εκτίμηση των επιπτώσεων, πρέπει να ερμηνευθεί υπό το πρίσμα του άρθρου 112 του νορβηγικού Συντάγματος. Αναφέρθηκε στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του 2020, το οποίο έκρινε ότι το άρθρο 112 πρέπει να καλύπτει τόσο τις εκπομπές από την παραγωγή όσο και την κατανάλωση πετρελαίου, ακόμη και αν αυτό καίγεται εκτός Νορβηγίας. Το Δικαστήριο έκρινε ότι το κράτος πρέπει να αξιολογεί τις πραγματικές επιπτώσεις και των δύο μορφών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκύπτουν από την ανάπτυξη και εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου, πριν να εγκρίνει κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, και ότι πρέπει να διενεργείται πραγματικός έλεγχος για το αν η έγκριση είναι αντίθετη με το άρθρο 112 του νορβηγικού Συντάγματος.
Ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος Κώστας Καλογράνης δήλωσε σχετικά: “Το Πράσινο Κίνημα πανηγυρίζει για την ιστορική αυτή νίκη του περιβαλλοντικού κινήματος κατά των υδρογονανθράκων. Δυστυχώς, την ίδια στιγμή στη χώρα μας αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει την διάθεση να προστατέψει ούτε στο ελάχιστο το περιβάλλον, καθώς στις σεισμικές έρευνες που διεξάγονται στη χώρα μας, δεν τηρούνται ούτε καν οι περιβαλλοντικοί όροι που τέθηκαν με την έγκριση των μελετών (ΣΜΠΕ) για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και νότια και δυτικά της Κρήτης. Βέβαια, δεν αντιλαμβάνονται πως ο κίνδυνος δεν είναι μόνο περιβαλλοντικός αλλά και ευθέως οικονομικός, όπως έχουμε εξηγήσει. Εν τω μεταξύ να υπενθυμίσουμε ότι ο Πρωθυπουργός έχει υπογράψει το Σύμφωνο της Μασσαλίας και ενώ θα έπρεπε να αποδείξει ότι πράγματι υπάρχει η πολιτική βούληση, για ακόμα μία φορά οι εξαγγελίες έγιναν για τις Διεθνείς Δημόσιες Σχέσεις.”