Διευθυντής ΣΕΕΝ Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α.) Κ. Γκώνιας: «Ο κλάδος των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών στηρίζει τους νησιώτες μας»
Στο 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μικρών Νησιών που πραγματοποιήθηκε στην Μήλο συμμετείχε και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (Σ.Ε.Ε.Ν.) με τον Διευθυντή του Συνδέσμου Υποναύαρχο Λ.Σ (ε.α) κ. Κωνσταντίνο Γκώνια.
Εκ μέρους του Προέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας κ. Διονύση Θεοδωράτο, ο διευθυντής του Σ.Ε.Ε.Ν. μετέφερε τα θερμά συγχαρητήρια του προέδρου για τη διοργάνωση του 15ου συνεχόμενου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μικρών Νησιών ένα συνέδριο «που θέτει τον πήχη στήριξης της νησιωτικότητας στο επίπεδο που απαιτούν οι προσδοκίες όλων και επιτάσσουν οι ανάγκες της εποχής και των νησιωτών μας» όπως αναφέρθηκε στον χαιρετισμό του προέδρου .
Παράλληλα ο κ. Κωνσταντίνος Γκώνιας ευχαρίστησε θερμά τους διοργανωτές για την τιμητική πρόσκληση συμμετοχής και του Σ.Ε.Ε.Ν. σε μια εξαιρετική διοργάνωση όπως ανέφερε «ενός πολύ ενδιαφέροντος συνεδρίου νησιωτικότητας » που συγκέντρωσε περισσότερους από 200 εκπροσώπους από την Κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τον ιδιωτικό τομέα.
Το Συνέδριο συνδιοργανώθηκε από το Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών, τον Δήμο Μήλου, τη Γενική Γραμματεία ΕΣΠΑ, τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Πρέσβεις του Συμφώνου του Κλίματος της ΕΕ στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δικτύου Μικρών Νησιών όπου Δήμαρχοι, εκπρόσωποι φορέων και εκπρόσωποι των μικρών νησιών συζήτησαν τα θέματα που τους απασχολούν.
Μεταξύ των κεντρικών θεμάτων του συνεδρίου ήταν οι υποδομές και οι θαλάσσιες μεταφορές καθώς απαιτούνται δράσεις άμεσης βελτίωσης.
Ο κ. Γκώνιας παρουσίασε την σημερινή κατάσταση στις ακτοπλοϊκές θαλάσσιες μεταφορές και τις εξελίξεις με τον τίτλο «Η πράσινη μετάβαση της ακτοπλοΐας και η συμβολή της στο ακτοπλοϊκό δίκτυο συγκοινωνιών».
Παράλληλα κατά την συζήτηση των συμμετεχόντων στο πάνελ υπήρχε και παρουσίαση ενός εξαίρετου σχετικού οπτικού υλικού (βίντεο) του Σ.Ε.Ε.Ν., αναφοράς στοιχείων της ακτοπλοΐας, των μελών εταιρειών και των πλοίων τους που συνδέουν σε καθημερινή βάση τα ελληνικά νησιά με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του κλάδου η ελληνική επιβατηγός ναυτιλία:
Διαχειρίζεται ποσοστό περίπου 18% της ευρωπαϊκής ακτοπλοϊκής κίνησης σε σχέση με το 2% του πληθυσμού της χώρας μας έναντι της Ε.Ε. και συνδέει τη χώρα με την Ε.Ε. μέσω των γραμμών Ελλάδας – Ιταλίας.
Η συμβολή της για το 2023 εκτιμάται σε 5,4% του ΑΕΠ (€11,8 δισεκ.)
Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συμβολή για το 2023 εκτιμάται σε 318 χιλ. άτομα (6,9% του συνόλου της χώρας)
Συνδέει τα 115 κατοικημένα νησιά με την ηπειρωτική χώρα σε καθημερινή βάση, εκ των οποίων τα 89 εξυπηρετούνται μόνο από τα ακτοπλοϊκά πλοία καθώς δεν υπάρχει αεροπορική σύνδεση.
Εξυπηρετεί το 95% της κίνησης με δρομολογήσεις πλοίων χωρίς κρατικές ενισχύσεις ή επιδοτήσεις έναντι του υπόλοιπου 5% που εξυπηρετούνται με μίσθωση πλοίων μέσω συμβάσεων κατόπιν διαγωνιστικών διαδικασιών.
Για το κόστος της πράσινης μετάβασης και της ακτοπλοΐας στο πλαίσιο των μέτρων για το κλίμα και των ουδέτερων εκπομπών αερίων που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την σταδιακή επέκταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ – ETS) στις ναυτιλιακές μεταφορές έως το 2026 και τη συμμόρφωση των πλοίων με τη νέα νομοθεσία για καθαρά καύσιμα (FuelEU Maritime) όπως σημείωσε «θα αυξήσουν το λειτουργικό κόστος του κλάδου της ακτοπλοΐας»
Εξήγησε ότι «από την 1η Μαΐου του 2025 όλη η Μεσόγειος γίνεται SECA (Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών Θείου), που σημαίνει ότι τα καύσιμα των πλοίων θα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από το θείο. Η χρήση των ακριβότερων αυτών καθαρών καυσίμων έναντι των συμβατικών θα επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος και των ακτοπλοϊκών εταιρειών».
Στο σημείο αυτό αναφοράς της διαφοράς των τιμών μεταξύ των καθαρών και συμβατικών καυσίμων σημείωσε ότι:
«Αν προσθέσουμε στην επιβάρυνση αυτή, το EU-ETS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών) που ισχύει ήδη στη δρομολογιακή γραμμή της Κρήτης και Αδριατικής, θα υπάρχει μια αύξηση 40%-50% του κόστους του πετρελαίου».
Παράλληλα τόνισε ότι «οι εναλλακτικές τεχνολογίες για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των πλοίων και για τα καθαρά καύσιμα είναι υπό αξιολόγηση και ωρίμανση».
Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται μέχρι το 2030 οι δρομολογιακές ακτοπλοϊκές γραμμές που αφορούν τη σύνδεση νησιών, με πληθυσμό μικρότερο από 200 χιλιάδες μόνιμους κατοίκους, με άλλα λιμάνια εντός της ίδιας χώρας.
Όπως επισήμανε «χωρίς μέτρα στήριξης για την ανανέωση του στόλου ή μετασκευής υπαρχόντων νεότερων πλοίων σε καθαρότερα -φιλικότερα θα υπάρχει σοβαρή επιβάρυνση το λειτουργικό κόστος των πλοίων, Η δαπάνη αυτή από μόνη της χωρίς να λαμβάνονται άλλοι ουσιαστικοί παράγοντες, θα οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών των ναύλων»
Ενδεικτικά ανέφερε ότι «για την περίοδο 2024-2030 απαιτείται δέσμη μέτρων στήριξης της νησιωτικότητας όπως:
Η ένταξη στον συντελεστή 13% του ΦΠΑ του εισιτηρίου του επιβάτη, και του μεταφερόμενου Ι.Χ οχήματος του επιβάτη, καθόσον στις ακτοπλοϊκές μεσογειακές μεταφορές, ο ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ της Ιταλίας διαμορφώνεται στο 5%, στην Γαλλία και στην Ισπανία στο 10% και στη Μάλτα στο 0% και σε Βαλτικές χώρες, όπως στη Δανία στο 0%, στη Σουηδία στο 6% και στη Φιλανδία στο 10%. Η ακτοπλοϊκή μεταφορά ως υπηρεσία γενικού ενδιαφέροντος θα πρέπει να ενταχθεί σε περαιτέρω μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ.
Η δημιουργία καναλιών χρηματοδότησης για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με νεότευκτα πλοία ακόμη και μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών του κλάδου.
Η ενίσχυση με τη μορφή επιχορήγησης και καλύτερων όρων χρηματοδότησης του περιβαλλοντικού κόστους των επενδύσεων των εταιρειών για να αποκτήσουν καθαρά ή φιλικότερα πλοία.
Η κοινή ευρωπαϊκή υποστήριξη για τη χρήση του μηχανισμού του μεταφορικού ισοδύναμου στις νησιωτικές και απόμακρες περιοχές με στόχο την απορρόφηση του κόστους της μεταφοράς λόγω της χρήσης των ακριβότερων καθαρών καυσίμων.
Η αναπροσαρμογή και επικαιροποίση στα νέα δεδομένα των μισθώσεων των πλοίων και των σχημάτων χρηματοδοτήσεων απόκτησης νεότευκτων πλοίων για την εξυπηρέτηση του μεταφορικού θαλάσσιου έργου των «άγονων» και αναπτυξιακών γραμμών του ακτοπλοϊκού δικτύου.
Η επιτάχυνση, με χρονικό ορίζοντα το 2030 των λιμενικών υποδομών παροχής των νέων καυσίμων και με πολιτικές χρέωσης αυτών ώστε να μην θέτουν εμπόδια στη νησιωτικότητα και τον τουρισμό.
Τέλος ο Διευθυντής του Σ.Ε.Ε.Ν. κ. Γκώνιας ανέφερε ότι «Ο κλάδος των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών στηρίζει τις νησιωτικές περιοχές μας και τους νησιώτες μας» και προς την κατεύθυνση αυτή χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Χρήστο Στυλιανίδη που ανακοινώθηκε σήμερα στο Συνέδριο, στο πλαίσιο της ανάπτυξης των νησιών και της ενίσχυσης της νησιωτικότητας για τo «pilot project» της πράσινης μετάβασης της ακτοπλοΐας αλλά και τα προγράμματα βελτίωσης νησιωτικών λιμενικών υποδομών που ανέφερε ο Υφυπουργός κ. Στέφανος Γκίκας.