ΑΝΑΚΑΜΨΗ και ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ – για μια πραγματικά πράσινη και δίκαιη μετάβαση
Μπροστά στο σοκ που προκάλεσε σε όλους τους Ευρωπαίους η πανδημία COVID-19, η συμφωνία να συγκεντρώσουμε από κοινού 750 δισεκατομμύρια ευρώ και να τα επενδύσουμε στον κοινό σκοπό να καταστήσουμε τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας ανθεκτικές για τις επόμενες γενιές αποτελεί θρίαμβο της ενότητας και της αλληλεγγύης έναντι του ανταγωνισμού και του ατομικού συμφέροντος.
Θα είναι, όμως, η μεγαλύτερη σπατάλη συλλογικών οικονομικών πόρων στην ευρωπαϊκή ιστορία, αν δεν καταφέρουμε να δομήσουμε μια συντονισμένη προσπάθεια για την αξιοποίηση του ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη διατήρηση του περιβάλλοντος από το οποίο εξαρτόμαστε και την άρση των εμποδίων στην κοινωνική συνοχή.
Η κρίση του COVID19 αποκάλυψε τις υπερεκτεταμένες γραμμές εφοδιασμού, τις ανεπαρκείς τοπικές παραγωγικές ικανότητες για ζωτικής σημασίας αγαθά, τρόφιμα και ενέργεια, τα υποχρηματοδοτούμενα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας και τα επιχειρηματικά μοντέλα με ελάχιστη ή καθόλου ικανότητα διατήρησης των θέσεων εργασίας ακόμη και όταν αντιμετωπίζουν αρκετά βραχυπρόθεσμη πίεση.
Η κρίση κατέδειξε επίσης τον κρίσιμο ρόλο του δημόσιου τομέα ως του απόλυτου εγγυητή της ασφάλειας και τον προστάτη των κοινών μας συμφερόντων, καθώς και τους κινδύνους από την υποχρηματοδότησή του, μεταξύ άλλων και μέσω των άδικων φορολογικών συστημάτων, της υποστελέχωσης και ιδιωτικοποιήσεων που τροφοδοτούν επιζήμιες κοινωνικές ανισότητες.
Αυτή η τεράστια συλλογική οικονομική προσπάθεια πρέπει να αξιοποιηθεί υπεύθυνα για να καταστήσουμε το κοινωνικοοικονομικό μας σύστημα ανθεκτικότερο σε μελλοντικούς κλυδωνισμούς. Η επένδυση στην ανθεκτικότητα των κοινωνιών μας πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος της εφαρμογής του RRF. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εάν τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνεργαστούν προληπτικά με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς σε επίπεδο ΕΕ και στις χώρες τους και – ιδιαίτερα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο που είναι πιο κοντά στους πολίτες- και τους ενημερώσουν πλήρως, προκειμένου να εντοπίσουν και να υλοποιήσουν πραγματικά νέα και μεταρρυθμιστικά έργα.
Κατά τον σχεδιασμό, την αξιολόγηση και την εφαρμογή των εθνικών σχεδίων, τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει ή θα έπρεπε να έχουν λάβει ως απόλυτο ελάχιστο όριο τους στόχους που καθορίζονται στον κανονισμό RRF και να εμπλέκουν τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλα τα επίπεδα, καθώς και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σε επίπεδο ΕΕ.
Το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ υποστηρίζοντας και το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα τους καλεί να αδράξουν αυτή την πιθανώς τελευταία ευκαιρία για να επιτύχουν τη μετάβαση στην περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα που απαιτούν οι πολίτες της ΕΕ.
Ως εκ τούτου, ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ υποστηρίζοντας το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα:
1. υπενθυμίζει ότι η Επόμενη Γενιά της Ελλάδας και της ΕΕ και το RRF αντιπροσωπεύουν την πιο φιλόδοξη έκφραση αλληλεγγύης και ενότητας στην ιστορία της Ένωσης, όταν αντιμετωπίσουν την πρωτοφανή αναστάτωση της πανδημίας COVID19 και την υπαρξιακή απειλή της περιβαλλοντικής υποβάθμισης που έρχονται να προστεθούν στις επιζήμιες κοινωνικές συνέπειες των λανθασμένων πολιτικών λιτότητας στην Ελλάδα και όλη την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.
2. πιστεύει ότι οι μηχανισμοί που δημιουργούνται για την εν λόγω κατανομή των βαρών, οι οποίοι οδηγούν σε μετατόπιση της χρηματοδότησης του προϋπολογισμού της ΕΕ προς τους ίδιους πόρους και μακριά από το πολιτικό παιχνίδι ομηρίας των εισφορών και των εκπτώσεων του GNI, ανοίγουν το δρόμο για την αναγκαία ευρύτερη δημοσιονομική συνοχή της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και μια μόνιμη δημοσιονομική ικανότητα.
3. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει ταχέως, ήδη από το 2021, τους πόρους προκειμένου να δοθεί άμεση ώθηση στην πράσινη ανάκαμψη στην Ευρώπη και επιμένει, επομένως, ότι τα κράτη μέλη που δεν το έχουν πράξει ακόμη, πρέπει να επικυρώσουν ταχέως την απόφαση για τους ίδιους πόρους.
4. καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υπερβούν τους ελάχιστους στόχους που καθορίζονται στον κανονισμό RFF για θετικό και μεταρρυθμιστικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα στα εθνικά τους σχέδια πράσινης ανάκαμψης. Η Ελλάδα με τις ελλειμματικές κυβερνήσεις από την μεταπολίτευση και μετά , έχει πολύ δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση,
5. επιμένει, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή των πολιτικών και η βέλτιστη αποτελεσματικότητα στη χρήση των κονδυλίων, ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αξιολογούν το συνδυασμένο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο όλων των πιθανών έργων και να δίνουν προτεραιότητα σε εκείνα που παρουσιάζουν ισχυρές συνέργειες. Η θέση του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ για την ύπαρξη Κλιματικού Νόμου και Κλιματικού Προϋπολογισμού, είναι επίκαιρη όσο ποτέ,
6. τονίζει ειδικότερα ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα έργων που έχουν ήδη υλοποιηθεί για τη μείωση των εκπομπών και τη βελτίωση της βιοποικιλότητας, με σημαντικά κοινωνικά οφέλη, όπως νέες ποιοτικές και μακροπρόθεσμα βιώσιμες θέσεις εργασίας στις πράσινες βιομηχανίες του μέλλοντος, καλύτερη και πιο προσιτή στέγαση, καλύτερη δημόσια υγεία και καλύτερες ευκαιρίες αναψυχής
7. καλεί τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής να διασφαλίσουν ότι τα σχέδια ανάκαμψης τηρούν πιστά το γράμμα και το πνεύμα της. Σημειώνει, για παράδειγμα, ότι η επένδυση σε ιστορικά ανδροκρατούμενους τομείς χωρίς μέτρα μετριασμού μπορεί να επιδεινώσει τόσο το χάσμα απασχόλησης όσο και το χάσμα αμοιβών μεταξύ των δύο φύλων. Η απλή αύξηση του αριθμού των θέσεων εργασίας σε γυναικοκρατούμενα επαγγέλματα, όπως η φροντίδα και το λιανικό εμπόριο, δεν είναι αρκετή χωρίς ταυτόχρονη βελτίωση των αμοιβών και των συνθηκών.
8. υπογραμμίζει, ειδικότερα, ότι τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να εφαρμόζουν αυστηρά την αρχή “μη ζημίας” σε όλα τα έργα τους. Είναι αδιαπραγμάτευτο για το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ και τους Ευρωπαίους Πράσινους, ότι η αρχή αυτή πρέπει να τηρείται όχι μόνο όσον αφορά το περιβάλλον, όπως αναφέρεται ρητά στον κανονισμό RRF, αλλά και όσον αφορά την κοινωνική συνοχή.
9. επιμένει ότι η Επιτροπή διασφαλίζει ότι όλα τα εργαλεία και η υποβληθείσες εκθέσεις είναι διαθέσιμα και αποτελεσματικά ώστε να αξιολογείται προσεκτικά ότι οι επενδύσεις που επιλέγονται με κριτήριο ότι συμβάλλουν στους στόχους για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα το κάνουν στην πραγματικότητα, εστιάζοντας μόνο σε υποδομές που είναι απολύτως απαραίτητες για την επίτευξη του αναγκαίου μετασχηματισμού σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τονίζει, εν προκειμένω, τη σημασία των ορισμών που ορίζονται στην ενωσιακή νομοθεσία για το τι θεωρείται βιώσιμη επένδυση στον λεγόμενο κανονισμό “Taxonomy”.
10. απαιτεί από τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τα κονδύλια του RFF για πραγματικά πρόσθετα έργα σύμφωνα με τον κανονισμό του RFFκαι όχι για να αποδεσμεύσουν κονδύλια που έχουν ήδη διατεθεί στους εθνικούς προϋπολογισμούς. Eπιμένει ότι η Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στο πλαίσιο των αντίστοιχων ρόλων τους, παρακολουθούν τους εθνικούς προϋπολογισμούς παράλληλα με την εφαρμογή των σχεδίων του RFF για να διασφαλίσουν ότι αυτό δεν θα συμβεί.
11. επιμένει, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί όχι μόνο ο αντίκτυπος αλλά και η δημόσια προβολή και ιδιοκτησία των έργων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ώστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικά την αρχή της εταιρικής σχέσης στον προσδιορισμό, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων, διασφαλίζοντας την πλήρη συμμετοχή π. χ. περιφερειακών και τοπικών φορέων, κοινωνικών εταίρων, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ΜΜΕ, όπως απαιτείται ρητά από τον κανονισμό RRF , χωρίς συμβιβασμούς στην απαίτηση επίτευξης τουλάχιστον του 37% των δαπανών για την πράσινη μετάβαση και τουλάχιστον του 20% για την ψηφιακή μετάβαση.
12. τονίζει ότι, χωρίς πλήρη διαφάνεια και λογοδοσία προς τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλα τα επίπεδα – συμπεριλαμβανομένου της κοινωνίας, των κοινοβουλίων και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ – σχετικά με τη φύση, την πρόοδο και τα αποτελέσματα των έργων, των διαμεσολαβητών και των τελικών δικαιούχων, την αποτελεσματικότητα και την αξιοπιστία τους το επενδυτικό πρόγραμμα υπό την ηγεσία του RRF θα υπονομευθεί σοβαρά. Υπογραμμίζει, ειδικότερα, την ανάγκη ουσιαστικού ρόλου και συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως τον άμεσο εκπρόσωπο των λαών της Ένωσης σε επίπεδο ΕΕ.
13. Επιμένει, ότι είναι σημαντικό για την αξιοπιστία της μαζικής κινητοποίησης κοινών χρηματοδοτικών πόρων στο πλαίσιο του RRF τα κράτη μέλη όχι μόνο να διασφαλίζουν την πλήρη γνωστοποίηση των τελικών δικαιούχων, αλλά και να εφαρμόζουν κατάλληλους μηχανισμούς για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της εκτροπής των κονδυλίων, ιδίως όταν τα κονδύλια καταχρώνται για την προώθηση στόχων που είναι ασύμβατοι με τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ και το κράτους δικαίου, και ότι οι υπεύθυνοι διώκονται στο μέγιστο βαθμό και στην περίπτωση που τα κονδύλια σπαταλώνται στην κακή διακυβέρνηση, με την επιβολή κατάλληλων κυρώσεων. Τονίζει ότι οι κυρώσεις για τέτοιες παραβάσεις και συναφή μέσα έννομης προστασίας δεν πρέπει να εμποδίζουν τα κονδύλια του RRF να φθάνουν σε νόμιμους δικαιούχους. Επιτρέπει την άμεση χρηματοδότηση των τοπικών κυβερνήσεων από την επιτροπή της ΕΕ, προκειμένου να αποτραπεί η άρνηση πρόσβασης των κυβερνήσεων σε κονδύλια της ΕΕ και του RRF στις πόλεις.
14. θεωρεί απαραίτητο τα κράτη μέλη, που υποστηρίζονται ενεργά από την Επιτροπή, να εφαρμόσουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές φορολογικές μεταρρυθμίσεις που αντιμετωπίζουν το φορολογικό χάσμα στην ΕΕ, το οποίο εξακολουθεί να ανέρχεται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, θεσπίζοντας νομοθεσία που εξαλείφει τον αθέμιτο ανταγωνισμό για τους φόρους μεταξύ των κρατών μελών, και την ανεύθυνη και προνομιακή κατεύθυνση των πόρων σε μεγάλες εταιρείες και τις ελίτ που μεταθέτουν το βάρος της χρηματοδότησης του αναγκαίου μετασχηματισμού στους λιγότερο πλούσιους και φορολογούμενους σε άλλες χώρες. Πιστεύει, εν προκειμένω, ότι η ΕΕ πρέπει να αξιοποιήσει την ευκαιρία που παρουσίασαν οι πρόσφατες πρωτοβουλίες των ΗΠΑ σχετικά με τους ελάχιστους παγκόσμιους φορολογικούς συντελεστές.
15. προειδοποιεί για τον μείζονα και περιττό κίνδυνο για την οικονομική σταθερότητα, της απλής επαναφοράς του ισχύοντος πλαισίου της ΕΕ για την οικονομική διακυβέρνηση έως ότου αντιμετωπιστούν πλήρως οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ρήτρα διαφυγής θα πρέπει να παραμείνει σε ισχύ τουλάχιστον έως το 2023 και χωρίς να δρομολογηθεί σοβαρή μεταρρύθμιση των ισχυόντων δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, ώστε να καταστεί δυνατή η αύξηση των επενδύσεων και να διασφαλιστεί η συμβατότητά της με την μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική , κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα που είναι απαραίτητη για την επίτευξη ανθεκτικότητας
Go Green με το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ